Կոլոբոմա

Ակնաբուժական հիվանդություն, որի դեպքում առաջանում է աչքի թաղանթների հյուսվածքների թերություն ճեղքի տեսքով , կոչվում է կոլոբոմա: Անվանումը գալիս է հին հունական κολόβωμα բառից՝ թարգմանաբար «խեղում», «խլած մաս»:

Գոյություն ունի հիվանդության մի քանի տեսակ: Որոշները կարելի է որոշել տեսքով: Այսպես, ծիածնաթաղանթի բնածին կոլոբոմայիդեպքումթերությունը հիշեցնում է ճեղք, տանձանման կամ բանալու անցքի տեսքով , սև գույնի բիծ, որը կարծես թե հոսում է բիբից դեպի ներքև: Անցքի ուղղությունը գնում է սովորաբար դեպի անոմալիա: Այդպիսի ճեղքն առաջանում է հյուսվածքների բացակայությանպատճառով: Թերություններըավելի խորն ախտահարումների ժամանակ, օրինակ՝ տեսողական նյարդի կոլոբոմայի, կտեսնի միայն մասնագետը: 

Տվյալ հոդվածում կդիտարկենք կոլոբոմայի տեսակները, առաջացման պատճառները և բուժման հնարավոր մեթոդները: 

Կոլոբոմայի պատճառները

Հիվանդության պատճառները տարբերվում են կախված այն բանից, թե որ տեսակին է այն պատկանում: Կոլոբոման կարող է լինել բնածին, որի դեպքում դրա առաջացումը պայմանավորված է
- քրոմոսոմային անոմալիաներով(հիմնականում՝ Պատաուի, Էդվարդսի և Դաունի համածտանիշերով),

- ժառանգականությամբ,

- հղի կնոջ վարակիչ հիվանդություններով (մասնավորապես՝ պաթոլոգիայի կարող է հանգեցնել մոր վարակումը ցիտոմեգալովիրուսով, հատկապես, եթե դա տեղի է ունենում հղիության առաջին երեք ամիսներին),

- հղի կնոջ կողմից ալկոհոլի չարաշահմամբ,

- հորմոնալ խախտումներով: 

Բնածին կոլոբոման հանդիպում է 10 000 նորածիններից 0,5–0,7 դեպքերում և հաճախ ուղեկցվում է այնպիսի արատներով , ինչպիսիք են նապաստակի շրթունքը և քիմքի ճեղքը (քիմքի ճեղքվածք): 

Բնածին կոլոբոմայի դեպքում բիբըլույսի ազդեցության տակ կարող է կրճատվել և ընդարձակվել, բայց այն չի հասնում անհրաժեշտ չափի:

Ձեռք բերված կոլոբոման հանդիպում է ավելի հազվադեպ, քան բնածինը: Այն կարող է զարգանալ հետևյալ պատճառներով՝ 

- մեխանիկական վնասվածքներ,

- ակնաբուժական վիրահատությունների բարդություններ, 

- տեսողության օրգանների օնկոլոգիա, 

- տարբեր էթիոլոգիայի աչքի խնձորակի հյուսվածքային նեկրոզներ,

- սպիերի առաջացում:

Ձեռք բերված կոլոբոմայով հիվանդի բիբի կրճատումը խանգարված է: Դա տեղի է ունենում այն ​​ժամանակ, երբ բացվածքի լայնությունը կարգավորող սֆինքտերը վնասվում է սպիի, ուռուցքի, վնասվածքի պատճառով: Հետևաբար, խանգարված է նաև աչք ներթափանցող ճառագայթների քանակի կարգավորումը: Նման հիվանդության դեպքում կա տեսողության խանգարում ստանալու, կուրության լուրջ վտանգ, եթե լուսավորությունը չափազանց պայծառ է: 

Ծիածանաթաղանթի կոլոբոմայի ախտանշաններ

Կոլոբոմայի ցանկացած տեսակի դեպքում կարելի է դիտարկել հետևյալ ախտանիշերը. 

• ավելացված հոգնածություն,
• լուսազգայունություն. հիվանդը կտրուկ արձագանքում է նույնիսկ չնչին փոփոխություններին, աղոտ լույսին,
• ցավ, անհանգստություն աչքերում,
• կծկումներ, բիբի ցնցում, որը հնարավոր չէ վերահսկել,
• պղտորություն՝ ընկալվող պատկերը կորցնում է պարզությունը,
• դիպլոպիա: 

Կոլոբոմայի տեսակները

Կախված աչքի որ հատվածն է ախտահարված, մասնագետները առանձնացնում են հիվանդության մի քանի տեսակներ: 

Տեղայնացումից բացի, տեսակների բաժանվելիս հաշվի են առնվում հետևյալները. 

• ախտահարված շերտերի քանակը: 

Այս դեպքում կոլոբոման լինում է ամբողջական և մասնակի: 

• տարածվածություն: 

Այս ախտանիշին համապատասխան հիվանդությունը բաժանվում է միակողմանի (երբ միայն մեկ աչքն է ախտահարված) և երկկողմանի հիվանդության: 

• տեղակայումը աչքերի կառուցվածքում: 

Առանձնացնում են տիպիկ և ատիպիկ ձևեր:

• ախտահարության աստիճանը: 

Մեկուսացված կոլոբոմա (ախտահարվել է մեկ թաղանթի հատվածը) և համակցված (հիվանդությունը ազդում է մի քանի շերտերի վրա, օրինակ՝ ցանցաթաղանթի և ծիածանաթաղանթի սիմետրիկ երկկողմանի կոլոբոմա):

Կոլոբոմայի ախտորոշումև բուժում

Որոշ դեպքերում դժվար չէ հաստատել «կոլոբոմայի» ախտորոշումը: Այսպիսով, ոսպնյակի կամ կոպի կոլոբոմայով, մասնագետի համար տեսողական զննումը բավարար է: Բժիշկը կհարցնի այն մասին, արդյոք հիվանդի հարազատներն ունեցել են հիվանդություն որքան ժամանակ առաջ են հայտնվել առաջին ախտանիշները, ինչպիսին են դրանք: 

Հետագա հետազոտության համար կարող են պահանջվել այնպիսի մեթոդներ, ինչպիսիք են ուլտրաձայնը, ակնաբուժա- և բիոմիկրոսկոպիան, պարաչափությունը, օպտիկական տոմոգրաֆիան, ՀՏ կամ ՄՌՏ և հիստոլոգիական հետազոտությունը:

Պահպանողական բուժումը սահմանափակ է կիրառվում: Դրանք կարող են ազդեցություն ունենալ միայն նորածինների մոտ օգտագործման դեպքում. վիտամինացումը, կերատոպրոտեկտորները և հակասեպտիկները կարող են բարելավել վիճակը, բայց կոսմետիկ ազդեցությունը կմնա: 

Շատ դեպքերում, կոլոբոման բուժելու համար նշանակվում է վիրահատություն: Բժիշկները կարող են «կարել» բացվածքի եզրերը, տեղադրել կոլագենի ներդիր, որը կծառայի որպես շրջանակ, և մակարդել որոշ հատվածներ: Այս մեթոդներն օգտագործվում են հիվանդի վիճակի վատթարացման, տեսողությունը կորցնելու սպառնալիքների դեպքում:  Իսկ եթե​​մենք խոսում ենք միայն բիբի կոսմետիկ արատի մասին, ապա վիրաբուժական վիրահատությունները ցուցված չեն: